AMBOSORES CELEBROU, DESPOIS DE CASE VINTE ANOS, AS SÚAS FESTAS PATRONAIS DA ASCENSIÓN

Esta fin de semana, a parroquia de Ambosores, cuxo territorio repártese entre dúas provincias e catro concellos (unha incongruencia das diferenzas entre as divisións eclesiásticas e administrativas), dous de Lugo (Ourol e Muras) e dous da Coruña (As Pontes e Mañón), recuperou despois de case dúas décadas, as festas patronais da Ascensión.
O seu nome vén de que no seu territorio conflúen os ríos de Tras da Serra, que nace na Veiga da Nata no concello das Pontes, e o de Santar, que nace en Muras, para formar o Sor, río que desemboca na ría do Barqueiro, no Cantábrico.
Os festexos comezaron o sábado con bombas de palenque anunciando os festexos. Logo, a iso do mediodía foi a misa e a continuación a procesión, á que asistiron moitos ambosorenses nados na parroquia e hoxe espallados por distintos lugares de Galicia e incluso no estranxeiro. A sesión vermú estivo a cargo da orquestra Xente Nova, que tamén ofreceu a súa música na verbena da noite acompañada do dúo Calima. O domingo, un auténtico día de primavera e moi soleado -ó contrario do sábado, con frío e con algo de chuvia- repetíronse os actos relixiosos e a sesión vermú foi amenizada polo dúo Venus.
Entre os asistentes atopábase o señor Lino Pernas Penabad, que vive no lugar da Igrexa e quen ós seus case 91 anos amosaba ledicia por volver a ver a festa da súa aldea despois de case dúas décadas.

UN POUCO SOBRE A PARROQUIA DE AMBOSORES
Como se sinala ó principio, Ambosores é unha incongruencia (hai algunhas máis polo país galego) e un claro exemplo de cómo a división eclesiástica ignora a división administrativa oficial; que é evidente neste caso, xa que os diversos ríos que regan o seu territorio fan de límite natural entre parroquias, concellos e provincias.
Repartida entre os concellos de Ourol e Muras (en Lugo) e Mañón e As Pontes (na Coruña), Ambosores está regada polos ríos de Tras da Serra, que nace no Alto de San Xoán na parroquia pontesa do Freixo, e o de Santar, que inicia o seu percorrido no concello de Muras. Ó xuntarse os dous forman o chamado Sor, río que desemboca na ría do Barqueiro, no mar Cantábrico, despois de 49 quilómetros de percorrido encaixado entre os montes da serra da Faladoira.
A súa altitude vai dos 300 ós máis de 600 metros. O conxunto parroquial está situado na aldea da Igrexa, no concello de Ourol, a unha altura de trescentos metros sobre o nivel do mar. Neste lugar existiu en tempos pasados unha taberna propiedade da familia Tojeiro, na que se daban comidas e ó mesmo tempo era tenda de ultramarinos, así como unha escola nacional construída en 1924 polos emigrados de Viveiro e comarca en América. Hoxe tan só conta con dous veciños censados. Comunícase por estradas comarcais con As Pontes, da que dista 20 quilómetros, O Sisto, Ourol e Muras.
Ata principios do século vinte formaba parte da parroquia de San Pantaleón de Cabanas, que a mediados do XIX contaba con 1.700 habitantes repartidos en cinco distritos ou burgos (Ambosores, Baroso, Borra, Fondo de Vilar e Llano) e un total de de 53 aldeas e lugares e 300 casas. Esta parroquia de San Pantaleón de Cabanas era un curato de primeiro ascenso e padroado real e eclesiástico e estivo unido a Santa María de Cabanas ata 1813.
Coa nova división eclesiástica (arredor de 1900), Ambosores constitúese en parroquia independente cunha superficie duns oito quilómetros cadrados e collendo baixo a súa xurisdición aldeas e lugares de dúas provincias e catro concellos. Na actualidade ten un censo (2012) de tan só 36 habitantes cando nas décadas dos anos sesenta e setenta do pasado século chegou a ter máis de 300. A emigración a concellos veciños, como Viveiro e As Pontes, e a países de Europa, principalmente Suiza, Inglaterra, Francia e Holanda, fixo que a demografía fora en descenso continuo ata os 36 habitantes de hoxe.
No concello de Ourol están as aldeas habitadas de A Carcallosa (1), A Ferraxosa (3), A Igrexa (2), O Outeiro (1), Santar (2), Toxoso (7) e A Beira da Fraga (2). Están deshabitados Baroso, O Cabezón, A Cereixiña, Ambosores e A Ribeira da Señora. Ó concello de Muras pertencen As Ameixeiras (2), O Mouriscón (4), O Rego (1), Santar de Abaixo (1), A Pena do Mouriscón (0) e O Couce dos Mouros (0).
Ribeira do Bispo e Ambosores (tamén coñecido como Entrambosores), os dous deshabitados, pertencen ó concello de Mañón; mentres que A Casanova e Niño do Azor, tamén deshabitados, son aldeas do concello de As Pontes, situadas ó norte da parroquia do Freixo.
A súa igrexa parroquial foi construída a principios do século XX. É de planta de cruz latina e o seu estado actual precisa dunha rehabilitación. Na entrada do cemiterio hai un cruceiro construído no ano 1908, que foi doado por Luis Castelo e Cayetana Otero, segundo a inscrición da base.
Ademais desta festa da Ascensión, antigamente Ambosores celebraba tamén o Santiago en xullo e a Santa Lucía en novembro.
Ambosores, 13 de Maio de 2013 (AF)





















































































































Nova cortesía A.F.