1.-FITOTERAPIA.
LIMIAR.
As plantas foron empregadas para aliviar as doenzas da humanidade dende tempos inmemoriais. O coñecemento empírico das plantas e os seus efectos curativos acumulouse durante moitos séculos e despois pasou a ser parte integral de sistemas e tradicións curativas. Na actualidade fanse descubrimentos científicos que confirman o potencial curativo que posúe o mundo vexetal e que están mudando o saber da fitoterapia nunha práctica moi distinta a dos nosos antergos. Estes descubrimentos presentan novos retos. A cantidade de plantas con propiedades curativas e tal que ninguén pode dominar a totalidade do coñecemento desta materia.
LIMIAR:
As plantas foron empregadas para aliviar as doenzas da humanidade dende tempos inmemoriais. O coñecemento empírico das plantas e os seus efectos curativos acumulouse durante moitos séculos e despois pasou a ser parte integral de sistemas e tradicións curativas. Na actualidade fanse descubrimentos científicos que confirman o potencial curativo que posúe o mundo vexetal e que están mudando o saber da fitoterapia nunha práctica moi distinta a dos nosos antergos. Estes descubrimentos presentan novos retos. A cantidade de plantas con propiedades curativas e tal que ninguén pode dominar a totalidade do coñecemento desta materia.
Os sanadores tradicionais de numerosas culturas, polo xeral coñecen os usos de centos de plantas oriúndas do seu país ou rexión, pero non coñecen as plantas oriúndas doutras rexións. De calquera xeito, hoxe en día quedan poucos destes curandeiros tradicionais polo que o coñecemento profundo das propiedades curativas de moitas plantas corre o risco de perderse.
Outro problema e o da acelerada destrucción dos bosques que rematou, e segue rematando, con moitas especies de plantas que posúen propiedades medicinais, a pesares dos esforzos dalgúns gobernos e organizacións ambientalistas por protexelas. Menos mal que, algunhas universidades e entidades gobernamentais comezaron a responder ao chamamento e a necesidade de estudios científicos sobre das propiedades curativas das plantas.
Plantas medicinais: A verba droga usase para indicar calquera substancia que ten unha acción estimulante, depresora ou narcótica sobre do sistema nervioso. Pero nun sentido xeral, é calquera substancia vexetal, animal ou mineral con efectos medicamentosos. Nun tempo facíase uso delas para cura-las enfermidades moito mais do que se usan hoxe en día, debido, por lo menos en boa parte, aos progresos ¿ou negocio? da industria farmacolóxica no eido dos medicamentos orgánicos obtidos por síntese. Algunhas plantas empregadas como drogas (noz moscada, pementa, canela, etc.), tamén se usan para condimentar as comidas co nome de especias. As plantas que nos procuran as drogas e que se empregan na menciña, chámaselles oficinal (do latín, officina, nome que se lle deu á botica).
Dende tempos, quenes se adicaba á colleita de plantas ou herbas medicinais, tiñan a crenza que estas tiñan poderes benéficos ou maléficos. O seu traballo ía na compaña de rezos e ritos máxicos; algunhas veces botábase un can diante có gallo de que desenterrase as raíces, consideradas como maléficas, pero que ofrecían como víctima expiatoria á vinganza daquela raíz soterrada (Isto era sobre de todo para recoller a mandrágora, a quen se lle supoñía ter a capacidade de facer escoitar, a quen a sacaba da terra, uns laios capaces de volvelo tolo, e aínda de rematar coa súa vida. Xeralmente, traballábase dende o amencer ata o solpor, tíñase en conta as fases da lúa e na influencia dos deuses, baixo cuxa protección atopábanse os días da semana. As mais desexadas eras as que medraban preto dos cemiterios, a carón dunha árbore no alguén fose colgado, e tamén nas fragas e preto de estanques. Hoxe, séguense xeitos menos empíricos, de certo que mais seguros. A colleita require moita atención xa que se non se coñecen ben as súas propiedades (efectos farmacolóxicos), poden resultar prexudiciais e aínda ata mortais.
Por iso dende aquí recomendase que, SE NON SE TEN UN BO COÑECEMENTOdas propiedades das herbas, o mellor é ir a unha herboristería a mercalas, alén de ter a seguridade de estar usando o axeitado, tamén temos a seguridade de que non van estar contaminadas de sulfatos, plaxicidas e outros contaminantes, naturais ou artificiais.
O culto ás plantas: Fervente adoración dos Celtas á natureza, eran silvícolas, isto é: cultivadores de montes, fragas e carballeiras; e por conseguinte adoradores dos bosques e árbores. Como boa proba están os Carnutes, Vosgos, Ardennes e a Selva Negra: centros de verdadeiro culto ás divindades forestais da relixión druídica. Entre os Celtas o carballo era a árbore sagrado, os seus ritos estaban sempre na compaña deles ou dalgunhas pólas deles, sobre de todo se ía na compaña do Visco (muérdago), obxecto de moita veneración.
Para os druídas non había nada mais sagrado ca o Visco e maila árbore no que se atopaba, moito mais aínda cando este era un carballo. O Visco que medraba sobre dun carballo tíñase como un sinal mandado polas súas divindades e cando así se atopaba, recollíase con unha solemne cerimonia no sexto día da lúa, día no que comezaban os seus meses, anos e séculos (que duraban
trinta anos), día no que estaba a lúa na plenitude da súa forza; con todo xa preparado debaixo da árbore, para banquete e sacrificios, facíanse chegar dous bois que endexamais foran xunguidos, e o druída cortaba o Visco cunha fouciña de ouro e de seguido inmolábanse as víctimas. Nalgures aínda se pensa que bebendo infusión de Visco da fecundidade aos animais estériles e serve de inmunidade contra dos velenos.
Lendas, cultos, mitos e demais:
1.- A lenda do carballo: sanda ós doentes só refregándose contra do seu toro ou durmindo nas súas pólas. Cando un neno, padece dunha hernia ou de outra enfermidade, fenden el toro dun carballo de catro a seis anos, de xeito que poda pasa-lo neno pola fendedura. Ponse o pai do neno dun lado e a madriña do outro, despois fan pasar primeiro o neno nu e recólleo a madriña, que unha vez enfaixado dállo a súa nai. Atan despois fortemente o toro da árbore e se este pecha, é sinal de que o neno vai curar, senón, a enfermidade non ten remedio. Créese que as almas andan perdidas arredor das casas dos homes, garda o relixioso medo no seu corazón, que lle causa a aparición nocturna da alma dos seus antepasados. Esto é instintivo, tanto para a xente do campo como no das cidades, e o seu respeto ós antepasados tamén. Sinte dor se fala dos que amaba e que se foron para sempre. Cando fala dos mortos notase que nunca se rompe a misteriosa cadea que xungue ó pai có fillo, nin na vida futura, nin na terra, nin tampouco no reino das sombras, que seguen vencellados, aínda que non sexan visibles. Mentres un vive é evidente que conserva en si mesmo e na súa propia vida psíquica algo que pertence ós que xa non son e veñen a ser coma se foran un mesmo. A morte non é endexamais o completo aniquilamento, nin a separación eterna: a morte so é un intre de doce tristura e non mais dun momento en toda a vida. Axiña volverán a cinguirse, decamiño nos atoparemos naqueles misteriosos lugares nos que debemos atoparnos os que nos amamos, para non separarnos endexamais.
2.- O lume: vai xunguido ó culto universal do lar. Un culto que se cobre tódalas noites e que se acende: o do día seguinte co do día anterior. Deixalo morrer é un sacrilexio e que se paga moi caro. Se por un descoido o lume chega a apagarse, é grande o desgusto que se colle na familia, xa que isto significa que a desgracia os persigue xa de preto: á casa e aos que nela viven. Para que isto non suceda, coidan con notable esmero de mantelo vivo por todo o ano. O lume debe acenderse con madeiras brancas, símbolo da pureza. O lume do fogar significa tamén a unión. O fogar é a patria do celta, os da súa sangue o seu pobo, seu deus o lume que arde sobre da pedra da lareira, vivo e eterno mentres dura a familia. A función do lume entendese primeiro como protector da familia e despois coma deus. Era costume que no tempo que duraba o ano ardese na lareira un gran toro de carballo do que tiñan por moi boa a súa cinza para curar quenturas, para eles a enfermidade por excelencia. Neste culto pódese ver hoxe unha manifestación e é que con ela continuaba o culto dos antepasados e do druídico do carballo. E probable que o tizón se acendera para que o lume fose mais vivo en certos días de ledicia no que as almas dos padres viñesen a visita-los seus, tivesen unha calor mais grande e mais puro, tendo dobre símbolo, o da integridade da familia e o da adoración dos deuses.
3.- A auga: coa función de ser creadora e purificadora, símbolo da nova vida. A auga de choiva é sagrada por vir do ceo; dos deuses. As fontes son sagradas porque ven no seu espello as verdades sobre dun mesmo, que non se poden ver doutro xeito. Tódalas augas están poboadas de xenios e espíritos protectores. Na noite de San Xoán as augas correntes teñen unha dobre virtude: curan á xente e, nesta noite feliz, realízanse tódalas marabillas e milagres, cando está un preto dun río. A virtude mais alta tena o mar, que limpa o noso corpo dos xermes, das enfermidades demais impurezas.
4.- O sol: na doutrina celta a noite precede ó día e así o astro nocturno colle sobre o diúrno unha importancia que serve para sinalar a antigüidade de todos aqueles mitos en que a lúa aparece como superior ao sol. Dise que pola noite é devorada porque na realidade as eternas tenebrosas do caos, a longa noite da creación, so puido disiparse pola luz todopoderosa do sol. Un romance describe o nacemento e o decurso do astro rei: o día vai no seu carro, que aparece coma unha cousa inmaterial diversa do sol que lle segue. Enchen a noite as almas en pena que guía un anxo triste con todo o seu acompañamento de trasgos e visións. Amence, e outro anxo fermosísimo vai disipando as sombras, con elas fuxen e agóchanse os malos espíritos aparecendo entón o día, sentado nun carro resplandecente. As horas personificadas en fermosas virxes, fanlle compaña en grupos de catro en catro. As da mañá van diante del, a seu carón as do mediodía, e as da tarde bailan arredor del. Detrás do primeiro carro aparece que vai tirado por dos xigantes leóns e na que o astro rei aparece personificado nun fermoso mozo con barba louros cabelos, dos cales saen os raios solares.
5.- A lúa: está xunguida ó principio feminino. Cando se trata dun culto á lúa, a maior parte dos anatemas refírense a feitos executados tan so por mulleres. A lúa e mailas estrelas son tamén símbolos do amor e da fortuna. A fortuna mudando, como mudan os astros.
6.- O Druidismo: A relixión ten o seu baseamento na natureza: o sol, a lúa, as estrelas, o mar, os montes, fontes, fragas. Todo ten voces e misterios, todo encerra algo de espírito divino. A natureza é un ser activo do que non nos podemos separar. Hai deuses para tódalas cousas, como é normal en tódalas relixións celtas. Esta foi o medio de organización social dos celtas. Os druídas foron quen fundamentaron esta doutrina sobre das bases da inmortalidade, a moral, a mitoloxía, os ritos cerimoniais e o respeto á natureza. Formaban unha institución poderosa e abranguían nos seus coñecementos os principios relixiosos, a medicina e tamén a lei. Aínda que non había ningunha lei que prohibira ás mulleres formarse nestes coñecementos, créese que as druidesas só aparecían nos tempos da guerra. Elas eran curandeiras e protectoras dos homes na pelexa. Nos tempos normais había cinco tipos de druídas: os bacíos, que se relacionaban dereitamente cos deuses; os saronidos, que instruían os mozos e ensinaban ciencias; os bardos, poetas e músicos que alentaban ós guerreiros; los adiviños, que predecían o futuro; e mailos causídicos, árbitros e xuíces nos conflictos.
7.- O caldeiro máxico: Ceriduen ten a súa morada na metade do lago Bala, en Pouis (Gales), que comparte co seu marido, Tegid Moel. Eles teñen tres fillos: Morfran; Creirui, a más belida doncela do mundo; e Afagdu, o menos favorecido dos homes. Para compensarlle a súa tremenda fealdade, Ceriduen decide facelo sabio preparándolle unha beberaxe máxica no seu caldeiro de inspiración (Auen). A beberaxe debe prepararse o longo de todo un ano e un día, e Ceriduen pon a dúas persoas a coidalo mentres ela sae a recoller herbas: un cego chamado Morda, e un neno chamado Guion Bach. Durante o último día, tres gotas da beberaxe do caldeiro salpícano, queimándolle un dedo, méteo na boca e ao instante gaña os tres dons da inspiración poética, a profecía, e o poder mudar de xeito a vontade. Desgraciadamente, o resto da beberaxe vólvese mortalmente velenoso, e o caldeiro rebenta, rompendo en dúas metades. Co seu don da profecía, Guion sabe que Ceriduen tentará matalo por ter probado o que estaba destinado ó seu fillo, así que usa o seu don de mudar de xeito para fuxir en forma de lebre. Ceriduen perségueo na forma dun can, así que el convertese nun peixe. Ela convertese, a súa vez, en furón. El faise paxaro, ela, falcón. El un gra de trigo, ela convertida en galiña negra, cómeo. Despois de nove meses, Guion volve a nacer do ventre de Ceriduen, quen non pode contemplar o seu asasinato debido a súa gran beleza, así que átao dentro dunha bolsa de coiro e bótao ó mar o primeiro día de Maio pola mañá, a bolsa é descuberta nun apostadoiro do río, e ábrea. A primeira persoa en contemplar a fermosa criatura dentro da bolsa di “Mirade, unha fronte radiante!” E é así que o neno recibe o nome de Taliesín, que en galés significa “fronte radiante”. Taliesín, a pesares de ter tan curta idade, é quen de improvisar uns versos perfectos por virtude da Auen recibida do caldeiro de Ceriduen. Mais tarde logrará sona como xefe dos Bardos da Gran Bretaña.
Existe a tentación de interpretar toda a historia coma un manual de instruccións para a iniciación bárdica. Guion atopa tres recepentes transformadores: o caldeiro, o ventre, e a bolsa de coiro da que finalmente sae Taliesín. Atopa a cada un gracias ás accións de Ceriduen, que actúa como iniciadora en cada caso. Poderíamos incluso especular que os tres recepentes representan a unha serie de iniciacións ós tres graos de bardo, vate e druída: a bébeda do caldeiro abre a mente do bardo ó don da Auen, a estancia no ventre da deusa da ó vate sabedoría para entendelo, a proba de ser abandonado no mar dentro da bolsa de coiro (¿quizais unha barquiña de coiro?) capacita ó druída para poder conquistar o último medo: o da morte.
8.- As festas: Samaín, Beltaine, Imbolc, e Lugnasad, o celta abríase ós poderes da fertilidade, da purificación, o contacto co mundo invisible dos mortos e a veneración do deus Lug. O calendario druída estaba baseado nas fases da lúa, polo que cada mes contaba cunha metade positiva, luminosa e ascendente, que correspondía á lúa no cuarto crecente e chea, mentres que a metade escura, decadente e negativa correspondíase coas fases da lúa minguante e nova; do mesma xeito, durante o período brillante levábanse a cabo os esconxuros e feitizos de maxia branca, mentres que as cerimonias segredos da maxia negra tiñan lugar nas fases escuras. Cada un dos meses do ano, 12 en total, tiña asignada unha letra do alfabeto Ogham, e estaba consagrado a unha árbore ou planta, que se veneraba durante este tempo. Tamén coñecían a duración e división do ano solar, é dicir o o tempo que tarda a terra en percorrer a súa órbita arredor do sol, e aplicábano para recomendar o seu pobo as datas para sementar e a colleita.
Para compensa-la diferencia entre o ano solar e mailo luar, os druídas estableceron meter, entre abril e maio, un mes extra de 30 noites, cada tres años -o rexistro do tempo levábase en función das noites, e non dos días-. O mesmo ca os meses, os anos tamén contaban cunha metade escura e outra brillante; a primeira delas comezaba inmediatamente despois da última noite do ano, o primeiro de novembro, coa festa de Samaín, da que provén a actual festividade de Halloween. Samaín foi orixinariamente unha festividade dos mortos, celebrada durante a ultima noite do ano druídico, é dicir, a do 31 de outubro, precedente ó día de tódolos Santos. Asa épocas relativamente recentes, en moitas partes de Europa existía a crenza, probablemente orixinada nesta festividade celta, de que na noite de Samaín, as bruxas e feiticeiras efectuaban os seus peores conxuros, e acendíanse grandes lumes para manter lonxe dos fogares aos espíritos maléficos. É a festividade oposta a de Beltaine, xa que nela escenificase o encerro do gando para o inverno, e acéndense simbolicamente os lumes do fogar.
A festa de Beltaine, era o primeiro de maio. Era unha festividade consagrada ó deus Belenos e a nai suprema, ou dona dos bosques. Literalmente significa o lume de Bel, conmemorase durante a noite do 31 de abril ó primeiro de maio, e nunha homenaxe de agradecemento os deuses familiares, por ter protexido o lume do fogar, e tamén un augurio da primavera. É unha festa característica dos pobos agrícolas e do pastoreo, xa que chega a data da sementeira e de saca-lo gando a pacer.
O día de Beltaine, primeiro de maio, comezábase un mes de liberdade sexual, chamado Ciann, festexando a unión entre o gran deus Cernunnos, representado cunha gran cornamenta de cervo, e a nai suprema, a Terra. Neste tempo, os mozos podían formar parella, que duraban un máximo dun ano e un día, o cabo dese tempo debían ser referendadas, se se desexaba continuar cinguidos; se a experiencia non era do seu contento, calquera dos dous podía negarse, xa que, de alí en mais tempo, o matrimonio convertíase en permanente. Nas súas relacións de parella, os celtas daban prioridade a familia por derriba de toda consideración, e non concedían demasiada importancia a virxindade; estimulábase a actividade sexual entre mozos e mozas, especialmente durante a festividade de Cyann, e consideraban aos nenos xestados durante este tempo coma protexidos dos deuses. Segundo a tradición, os responsables de esperta-las inquietudes sexuais eran as sidh (fadas) e os leprechauns (trasnos ou elfos), quen incitaban a marchar cara bosque e pasar alí os días xuntos. As mulleres vestindo de verde claro, color que a tradición asigna ás vestiduras das fadas, e os mozos de verde escuro, cor tradicional dos leprechauns, pero a partires do século VI d. C., os evanxelizadores cristiáns comezaron a difundi-la especie de que o verde daba mala sorte, nun inútil intento de que os mozos, especialmente as rapazas, abandonaran esa actitude promiscua que, por suposto, non era ben vista pola igrexa católica.
As outras dúas festas relixiosas e comunais, que se intercalaban entre destas, eran: Imbolc, o primeiro de febreiro, e a festa Lugnasad, o primeiro día de agosto. Celebrábase na conmemoración das vodas do gran deus Lug, que aínda se festexa nalgúns lugares do mundo celta.
As festas anuais:
Ademais da división do ano en catro períodos, os druídas contaban, tamén, con outras dúas medidas cronolóxicas de maior duración: o ciclo estelar, que se recomezaba cada 46 meses luares (19 años), e a era druídica, que abranguía 630 años. Todas estas medicións tiñan como punto de saída a data da pelexa final de Mac Tuireagh, día no que os Tuata dé Danann venceron definitivamente aos invasores formoré.
9.- A lenda do Visco: O Visco (muérdago) é unha planta hemiparásita que é incapaz de enraizar na terra e faino sobre do tecido vivo doutras plantas, xeralmente de folla caduca e coníferas. As súas raíces afúndense na madeira da árbore no que medran e as súas pólas e follas non medran de cara ao sol, senón que o fan facendo un novelo que medra no espacio sen ter en conta nin o sol nin a terra. Esta planta difire da inmensa maioría dos vexetais, xa que florece na primavera pero os seus froitos non maduran ata a época mais fría do inverno, entre novembro e xaneiro.
Hoxe en día podémolo atopar cortado a xeito de ramiño en case que tódolos mercados e levalo ós nosos fogares para sentirnos protexidos e invoca-la paz. Pero unha vez pasadas estas datas, acadar un feixiño de Visco e bastante dificultoso, a non ser que o teñamos localizado en algún agachado canto do bosque e sexamos uns expertos arborícolas capaces de cortalo coas nosas propias mans coidando de que non caia na terra nin toque o chan.
Anque case que tódalas persoas asocian esta planta co costume do nadal de bicarse debaixo dela para conseguir un amor eterno ou comezar unha relación amorosa, o Visco é unha das plantas con maior significado simbólico como protectora das casas e dos cortellos. A súa popularidade arrinca de tempos prehistóricos e o seu arredor naceron moitísimas lendas que teñen chegado ata nos con tanta forza que aínda hoxe sentimos por ela una gran adoración, ata o punto de converterse nun elemento case que imprescindible para adornar as nosas casas.
Era sagrado para os antigos druídas quen o tiñan coma un símbolo de paz, poderoso amuleto protector e un ben para calquera mal físico ou máxico. Alén de empregalo con fins terapéuticos o seu uso era moi común nos ritos de fertilidade e nas festas asociadas ó fin do ano celta, sobre do 1 de novembro, e no solsticio de inverno, sobre do 21 de decembro, datas nas que se soe recoller. O rito de corta-lo Visco era moi cerimonioso e complicado. Debíase coller o primeiro día de lúa nova e non se podía cortar con ningún instrumento de ferro ou aceiro. Os druídas usaban unha fouciña de ouro para cortalo e inmediatamente poñíano nun pano branco, evitando que tocara a terra ou caera no chan. O Visco mais valioso é o que medra nos carballos, árbore sagrado para os celtas. Con el facían grilandas e adornaban as casas para protexer os seus moradores dos espíritos maléficos e evitar visitas indesexadas. Dende entón considerouse unha defensa contra bruxas e demos e estendeuse o costume de colocar unhas poliñas nas entradas das casas. E como este é o lugar de intercambio de bicos coas visitas que chegaban, creouse esa vincallo que existe entre o Visco e mailos bicos. A planta, protexía ademais, dun xeito especial ás parellas que se bicaban nese intre feliz de encontro.
Algunhas lendas contan que seus poderes máxicos proveñen de que foi creado coma un elemento que no é do ceo nin da terra xa que as súas raíces non tocan nunca a terra nin se sostén por si mesmo no ar. E é certo xa que é unha planta parasita que medra sobre as pólas doutras árbores, maceiras, carballos, etc., de onde obtén os nutrintes precisos para desenrolarse e vivir. Esta forma de subsistir parasita procede tamén doutra lenda que converte ó Visco en símbolo da Cruz cristiá. Nela descríbese que a árbore elixida para construí-la cruz onde Cristo foi sacrificado sinteu tanta vergonza por este feito que comezou a minguar ata converterse nesta planta miúda que nin siquiera pode vivir por si mesma, senón a costa doutras árbores.
Pequena, delicada e poderosa, a pesares de ser perseguida na actualidade polo seu parasitismo, encerra un papel simbólico tan forte que se algunha vez nos víramos privados dela, os nosos fogares quedarían nus en datas coma o Nadal.
Ademais do uso máxico que nos proporcionan os ramos frescos e recen cortados que mercamos no Nadal, podemos utilizar esta planta tamén como amuleto. Cando se teñen secado podemos metela en bolsiñas ou tarros de vidro e gozar de protección durante todo o ano.
Poderes máxicos: Protección do fogar, protección das persoas, defensa contra espíritos maléficos, proporciona sorte e amor eterno, favorece a fertilidade.
O Visco é a planta que nos anuncia o comezo do Nadal e, colgado dos marcos das portas e fiestras da casa, desexa boa sorte ás persoas que vivían nela. Unha antiga tradición dicía que a moza solteira que recibía un bico debaixo del, na Noiteboa, casaba no ano seguinte, e se estaba casada, quedaba preñada. A tradición de adorna-los fogares co Visco no Nadal chegou dos países do norte e centro de Europa, anque a España non chegou ata finais do primeiro cuarto do século XX. Durante o século XIX, en Inglaterra e Francia, os mendigos pedían diñeiro pola Pascua con pólas de Visco na man, dahí que esta planta teña collido a súa connotación de Nadal.
Dende a remota antigüidade o Visco era considerado coma unha planta sagrada. O filósofo e científico grego Teofrasto na súa obra di que había manuscritos anteriores que sitúan o Visco nunha época moi remota na que foi traída á terra polos deuses para que servira de talismán protector. O 21 de decembro, durante a noite mais longa do ano, os druídas ían ata un claro das fragas na percura da planta que estaba suspendida entre o ceo e a terra. O archidruída, vestido de branco, cortaba o Visco cunha fouciña de ouro. A planta caía sobre dun lenzo de liño branco, xa que se tocaba o chan perdía as súas propiedades máxica. Despois facían as apócemas medicinais coas baias.
Popularmente ténselle atribuído poder curativo contra da epilepsia, as enfermidades infantís ou a esterilidade e considerase coma o mellor antídoto contra cualquer veleno.
Visco: (Viscum Album), (Muérdago)
Descrición e Propiedades: Vive principalmente como parasito do carballo, a pereira, o bidueiro, o tilo, a acacia e moitas outras arbores. Ten unhas flores pequenas e case da mesma cor que as das follas, os froitos son dunha cor branca e teñen un zume viscoso. Recollese a finais do inverno, e sempre que sexa posible, hai que facer uso del en fresco.
Partes empregadas: Principalmente as follas.
Indicacións: E diurético, mellora a circulación e diminúe a presión. Recomendase na arteriosclerose, a presión alta, hemorraxias do nariz, dos pulmóns, etc… Perturbacións na menopausa, dores de cabeza e mareos por mala circulación. Enfermidades crónicas dos riles.
Dose: En infusión ou cocemento dunha culleradiña por cunca, 2 ó día.
E mais eficaz en po ( 1 gr. ou 1 1/2 gr. por cunca). E mellor aínda en extracto, ( máximo 5 gr. por día). As follas secas son pouco eficaces.
Cando mercamos un ramiño de Visco para as nosas casas, levamos tamén un símbolo de rexeneración e restauración da familia e do fogar, levamos un poderoso protector contra males indesexables, e unha garantía de amor eterno. Non pasemos de longo por los postos do nadal onde o Visco esta presente. Volvámo-los ollos cara a el, e fagámoslle partícipe do nosa Nadal invitándoo a entrar nas nosas casas, porque el protexeranos caladiñamente.